KKTC’NİN İLANI VE RAUF DENKTAŞ
KKTC’NİN İLANI VE RAUF DENKTAŞ
KKTC’NİN İLANI
15 Kasım 1983’te Kıbrıs Türk Federe Devleti meclisi Self-determinasyon hakkını kullanarak oy birliği ile aldığı bir kararla, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni ilan etmiştir. KKTC‘nin kuruluş bildirgesini kurucu cumhurbaşkanı Rauf Raif DENKTAŞ okumuştur.
ÖNCESİ
Kıbrıs 1571 yılında II.Selim döneminde Osmanlı Ordusu’nca fethedilmiştir.
Kıbrıs’ın yönetimi 1878 yılında, mülkiyet hakkı Osmanlı İmparatorluğu’nda kalmak kaydıyla, Birleşik Krallık’a bırakılmıştır. Ada’da 308 yıl süren Osmanlı İmparatorluğu Dönemi, böylece geçici de olsa son bulmuştur.
Osmanlı İmparatorluğu’nun, Birinci Dünya Savaşı’nda İttifak Devletleri safında yer almasını fırsat bilen Birleşik Krallık, 5 Kasım 1914 tarihinde adayı tamamen tek taraflı kararla ilhak etmiştir.
16 Ağustos 1960 tarihinde Ada halklarının eşit ortaklığı temel alınarak Federal Kıbrıs Cumhuriyeti resmen kurulmuştur. Cumhurbaşkanı Makarios, 1963 yılında, Kıbrıslı Türklere adil olanın ötesinde haklar verildiğini öne sürerek Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasa’sını tek taraflı olarak değiştirme kararı almıştır.
Kıbrıs Rum tarafı, Adadaki toplumlararası çatışmaların başlangıcı olarak kabul edilen ve “Kanlı Noel” olarak bilinen Türklerin Ada’dan atılmasını öngören Akritas Planını 21 Aralık 1963’te uygulamaya başlamıştır.
Birleşmiş Milletlerin Barış Gücü Askerleri, Rum ve Türk bölgeleri arasında süren çarpışmaları önlemek amacıyla, 14 Mart 1964 tarihinde adaya gönderilmiştir.
15 Kasım 1967’de Rumların yeniden saldırmalarından sonra Kıbrıs Geçici Türk Yönetimi kurulmuştur.
15 Temmuz 1974’te Yunan Cuntası’nın yardımıyla, Makarios devrilerek yerine EOKA lideri Nikos Sampson geçmiştir.
Türkiye, Kıbrıs adasındaki gelişmeleri kaygıyla izlemekteydi. 1960 Garanti Anlaşmasının 4. maddesine dayanarak, Kıbrıs Türk halkının güvenliği için 20 Temmuz 1974 tarihinde adaya müdahalede ederek Türk Barış Harekâtı başlamıştır. Barış harekâtından sonra Türkler ve Rumlar Kuzeyde ve Güneyde ayrı ayrı yaşamaya başlamışlardı. 1 Ekim 1974 tarihinde Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi kuruldu.
13 Şubat 1975 tarihinde ise “Kıbrıs Türk Federe Devleti”nin ilan edilmesi kararı alındı.
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ (KKTC)’NİN İLANI
Rum tarafının uzlaşmaz tutumu sonucunda Birleşmiş Milletler iyi niyet misyonu çerçevesinde 1977 yılından 1983 yılına kadar devam eden görüşmelerden de hiçbir sonuç alınamaması üzerine, Kıbrıs Türkleri “self-determinasyon” hakkını kullanarak 15 Kasım 1983 tarihinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni ilan etmiştir.
Kıbrıs Türk Federe Meclisi’nin 15 Kasım 1983 tarihinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin kurulduğuna dair “kuruluş” ve “bağımsızlık” bildirgelerini oy birliği ile aldığı bağımsızlık kararını, Rauf Denktaş bizzat kendisi okuyarak tüm dünyaya ilan etmiştir.
Bağımsızlık bildirgesinin 22. maddesinin b fıkrası, “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ilânı, iki eşit halkın ve onların kurdukları yönetimlerin, gerçek bir federasyon çatısı altında yeniden bir ortaklık kurmalarını engellemez; tam aksine bir federasyonun kurulabilmesi için gerekli ön şartları tamamlayarak, bu yoldaki samimi çabaları kolaylaştırabilir. Bu yolda, her yapıcı çabayı göstermeye kararlı olan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti başka hiçbir devletle birleşmeyecektir.” şeklinde ifade edilmiştir.
Yeni kurulan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni tanıyan ilk ülke Türkiye olmuştur.
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ’NİN İLANINA DÜNYA KAMUOYUNUN TEPKİSİ
KKTC’nin bağımsızlığını ilan ederek kurulması hemen hemen tüm dünya ülkeleri tarafından olumsuz bir tepkiyle karşılanmıştır. Yapılan ilk resmi tepkiler Türkiye’nin tanımayı geri alması üzerinde yoğunlaşmıştır. Bu olumsuz tepkilerden yararlanan Yunanistan da meseleyi milletlerarası düzeye getirme çabasına girmiştir.
KKTC’nin ilanına en sert tepki gösteren ülke İngiltere olmuştur. Keza Yunanistan, Kıbrıs Rum Yönetimi ve Hollanda da KKTC’nin bağımsızlık ilanını kınayan ve kabul edilemez olduğunu belirten çok sert açıklamalarda bulunmuşlardır.
BM Güvenlik Konseyi’nin 18 Kasım 1983’te aldığı 541 sayılı karar gereğince, KKTC’nin bağımsızlık bildirgesini hukuken geçersiz sayıp, bağımsızlık bildirgesinin geri alınmasının gerektiği açıklanmıştır.
BM Güvenlik Konseyi’nin bu kararına Türkiye büyük bir tepki göstererek kararı geçersiz saymıştır.
BM Güvenlik Konseyi’nin aldığı 541 sayılı karar gereğince sadece Rum kesiminin tanınması ve Türk kesimi KKTC’nin tanınmaması, dünya devletleri arasında yer alamamasının önündeki en büyük engel olmaya devam etmektedir.
SONUÇ
24 Nisan 2004 tarihinde Annan Planı’nın Kıbrıs Rum Yönetimi halkı tarafından reddedilmesiyle Kıbrıs sorununun çözümsüzlüğü devam etmektedir. Referandum sonrası Kıbrıslı Türklerin “Evet”, Kıbrıs Rum Yönetimi’nin “Hayır” demesi durumunda KKTC’ye uygulanan izolasyon ve ambargoların kaldırılacağının AB tarafından sıkça belirtilmesine rağmen uygulama hâlâ sürmektedir. Rum halkı, Annan Planı kapsamında yapılan referandumda niyetini açıkça ortaya koymuş, her zamanki uzlaşmaz tutumlarını “Hayır” oyu vererek teyit etmiştir. Referandumdan sadece bir hafta sonra Kıbrıs Rum Yönetimi Avrupa Birliği’ne tam üye yapılarak adeta verilen “Hayır” oyları ödüllendirilmiştir.
Türkiye, bağımsız bir KKTC sürecini hızlandırmak amacıyla, başta Arap Birliği ve Orta Asya Türk devletleri nezdinde KKTC’nin tanınması girişimlerini ciddi ve kararlı bir şekilde ele almalıdır.
Kıbrıs sorunu çözülmedikçe Türkiye KKTC için dünyaya açılan kapı olup KKTC’nin devletleşme sürecini her zaman destekleyecektir.
RAUF DENKTAŞ
Rauf Raif Denktaş (27 Ocak 1924 – 13 Ocak 2012), Kıbrıs Türkü, siyasetçi ve yazardır. Denktaş, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanıdır. 1983’ten 2005’e kadar toplamda 21 yıl 5 ay 9 gün cumhurbaşkanlığı yapmıştır.
İLK YILLARI
Rauf Denktaş, 27 Ocak 1924 günü Baf kasabasında doğdu. Denktaş, 1930 yılında eğitim için İstanbul’a gönderildi. Arnavutköy’de ilkokuldan liseye kadar eğitim veren Fevzi Ati Lisesi’nde yatılı okumaya başladı.
Ortaokuldan sonra Kıbrıs’a döndü ve 1941 yılında Lefkoşa İngiliz Okulu’ndan mezun oldu.
Mezun olmasının ardından Fazıl Küçük’ün Halkın Sesi gazetesinde yazılar yazmaya başladı. Daha sonra bir süre Mağusa’da tercümanlık, mahkemelerde memurluk ve İngiliz Okulu’nda öğretmenlik yaptı.
1944 yılında hukuk eğitimi için Lincoln’s Inn’de okumak üzere Birleşik Krallık’a gitti. 1947 yılında adaya döndü ve avukatlığa başladı. Sonraları savcılığa geçti ve 1956 yılında başsavcılığa yükseldi.
MÜCADELE YILLARI
27 Kasım 1948 tarihinde Kıbrıs Türklerinin düzenlediği ilk mitingde Fazıl Küçük ile beraber hatiplik yaptı. Halka ilk hitabını bu vesileyle ve 24 yaşındayken yaptı.
1955 yılında Enosisle mücadelede ve EOKA karşısında Kıbrıs Türklerinin direnişine yön verdi. 1958 yılında hükûmetteki görevinden istifa etti. Arkadaşlarıyla 1 Ağustos 1958 tarihinde Türk Mukavemet Teşkilatını (TMT) kurdu.
16 Ağustos 1960 tarihinde 650 kişilik Türk Alayı Mağusa Limanı’na ayak bastı. 1963 olaylarından sonra temaslarda bulunmak üzere Ankara’ya gitti. Temaslarını tamamlayarak bir sandalla Kıbrıs’a geçti ve Türk direnişini örgütlemeye başladı.
Gizlice Erenköy’e çıkarak Erenköy Direnişi’ne katıldı, sonra tekrar Ankara’ya döndü
1967 yılında adaya gizlice girerken tutuklandı. Yoğun girişimler sonucu Türkiye’ye iade edildi. 1968 yılında adaya giriş yasağı kaldırılınca Kıbrıs’a döndü.
SİYASET DÖNEMİ
1970 seçimlerinde Türk Cemaat Meclisi Başkanlığı’na seçildi..
Kıbrıs Harekâtı’nın ardından 13 Şubat 1975 tarihinde Kıbrıs Türk Federe Devleti’nin ilanından sonra devlet ve meclis başkanı görevlerini de yürüttü ve anayasa uyarınca 1976 yılında yapılan ilk genel seçimlerde devlet başkanlığına seçildi. 1981 yılında ikinci kez devlet başkanı oldu.
15 Kasım 1983 tarihinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ilanından sonra tekrar cumhurbaşkanlığına seçildi
SOSYAL YAŞAMI
Politika hayatı yanı sıra, aynı zamanda yazar kimliğiyle de önemli bir şahsiyet olan Rauf Denktaş, 1985 yılının son aylarından bugüne, Yeni Asya Yayınları arasında çıkan kitapları bulunuyor.
Ayrıca Denktaş, çok meraklı bir fotoğrafçı özelliği ile de bilinmekte, fotoğraf makinesini elinden bırakmamaktaydı.
Rauf Denktaş, Halkın Sesi gazetesinde yazılar yazmakta ve ART isimli televizyon kanalında Pazartesi günleri Denktaş’ın Gündemi adlı, görüşlerini anlattığı programı sunmaktaydı.
KKTC Kurucu Cumhurbaşkanı rahmetli sayın Rauf Denktaş, tıpkı ulu önderimiz Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK gibi “Kuru Fasulye Yemeği”ni çok severdi ve kuru fasulye yemek için sık sık 39. Mknz.P. Tüm.Kh.’na (Çamlıbel) gelirdi…
Ben de 39.Mknz.P.Tümen G-3’ü (Harekat ve Eğitim Şube Müdürü) olarak Kurmay Binbaşı rütbesi ile görev yaptığım dönemde (1993-1995) KKTC’nin Kurucu Cumhurbaşkanı sayın Rauf Denktaş’ı yaz/kış sık sık karşılama ve birlikte kuru fasulye yeme şerefine nail oldum.
SONUÇ
Sonuç olarak KKTC’nin kuruluşunun 40’ncı yıldönümünü kutluyor, KKTC’nin kurucu Cumhurbaşkanı ve mümtaz insan sayın Rauf Denktaş’ı saygı, sevgi ve rahmetle anıyorum. Ruhu şad olsun!
Recep YILDIZ
Em.Top.Kur.Alb.
TESUD Tekirdağ Şubesi Başkanı