Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. Yılı’nda, ATATÜRK’ün YÜZ YIL ÖNCEKİ BAZI SÖZLERİ

İbrahim BİRELMA

– 1 Nisan 1923:Atatürk’ün, yeniden seçim kararı hakkındaki önergenin kabulü nedeniyle T.BM.M.’nde konuşması: “Bütün cihan bilmelidir ki, artık bu Devletin ve bu milletin başında hiçbir kuvvet yoktur, hiçbir makam yoktur. Yalnız bir kuvvet vardır; o da milli egemenliktir. Yalnız bir makam vardır; o da milletin kalbi, vicdanı ve varlığıdır.
– 8Nisan 1923:Atatürk’ün, başkanı olduğu Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti örgütüne, seçim nedeniyle bildirgesi: “Milletimiz, gelecekteki idaresini üzerine alacak olanları seçim ile ayırmak kararını vermiştir. Müdafaa-i Hukuk örgütümüz, milletin bu kararı karşısında mazide ispat ettiği Liyakat ve nitelikleriyle gelecek için de itimada değer olduğunu ve milletin oylarına hak kazanmış bulunduğunu iddia edecektir. Eğer Müdafaa-i Hukuk Örgütümüzün üyeleri, milletin oylarını kazanılırsa gelecekte Büyük Millet Meclisi’nde “Halk Partisi” adı altında memleketi idare sorumluluğunu üzerine alacaklardır.
– 11 Nisan 1923: Atatürk’ün, milletvekili seçimi nedeniyle İstanbul halkına bildirgesi: “Yeni seçim devresini, İstanbul ile bağlantımız tamam olmadan geçiriyoruz. İstanbullular! Düşmanın gözü üzerinizdedir. Reyleriniz parçalanacak mı? İstanbulumuzun düşmana ümit verecek oy bölünmesinden kimlerin yararlanacağını her an göz önünde tutmak, özellikle sizin görevinizdir.
– 11 Nisan 1923: Atatürk’ün, Vatan gazetesi muhabiri Ahmet Şükrü (Esmer) Bey’e, yeni seçim ve İstanbul hakkında demeci: “Basının ilkelerimizi tahlil ederek halka anlatması lâzımdır. Ben art arda bildirgeler yayımlayarak halkı aydınlatmaya gayret edeceğim.”
– 14 Nisan 1923: Atatürk’ün, Anadolu Ajansı muhabirine eski İttihat ve Terakki Cemiyeti hakkında demeci: “Bugün kimse İttihat ve Terakki Cemiyeti veya partisi adına hareket etmek yetkisine sahip değildir.
– 21 Nisan 1923: Atatürk’ün Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti aleyhinde faaliyette bulunanlara karşı uyanık bulunulması hakkında Trabzon halkına bildirgesi: “Trabzonlu fedakâr kardeşlerim! Sizi, tam bir açıklıkla görmekte olduğunuza zere kadar şüphem olmayan büyük bir gerçekle karşı karşıya bırakıyorum. Ve tamamen eminim ki, hakkın, insafın, vefanın ve vatanseverliğin en yüksek nitelikleriyle donanmış olan siz Trabzonlular doğru ile yanlış yolun belirgin farkını derhal anlayacak ve zamanında temiz vicdanlarınızın kesin kararlarını ifade eden oylarınızı doğru yola vereceksiniz.
– 21 Nisan 1923: Atatürk’ün, 9 ilkeyi Kabulde tereddüt gösterenlerin uyarılması hakkında Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Trabzon Şubesi ileri gelenlerine telgrafı: “İlkelerimiz, bütün milletçe dört yıllık bağımsızlık savaşımızın başarıyla taçlandırılmış gerçek sonuçlarına dayanarak daha parlak bir geleceği amaçlayan milli ve saygı değer gayelerimizdir. Onlar, bütün milletin malıdır.”
– 23 Nisan 1923:Atatürk’ün, T.B.M.M.’nin açılış tarihi olan 23 Nisan’ın 3. Yıldönümü nedeniyle millete bildirisi: “Vatanımız da milli Hükümet esasının kurulması hatırasını yaşatan günün anılması sebebiyle bütün memleketin, bağımsızlık ve milli egemenliğin sonsuz nimetleri içinde ebediyen mesut olmasını temenni ederim.”
– Atatürk’ün, 23 Nisan’ın 3. Yıldönümü nedeniyle orduya mesajı: “T.B.M.M.’nin açılış günü olan bu tarih, vatanımızda millet egemenliğinin kurulmasına başlangıç olmuştur. Her mesut günde sizi hatırlayan ve vatanın savunulmasını sizin büyük liyakatinizden bekleyen komutanınız sıfatıyla hepinizin milli bayramını tebrik ederim.” (Prof. Dr. Utkan Kocatürk, Doğumundan Ölümüne Kadar Kaynakçalı Atatürk Günlüğü, Atatürk Araştırma Merkezi, İkinci Basım, 2007)