14 ŞUBAT SEVGİLİLER GÜNÜ
Sevgililer Günü, her yılın 14 Şubat günü birçok ülkede kutlanan özel gündür. Kökeni, Roma Katolik Kilisesi’nin inanışına dayanan bu gün, Valentine ismindeki bir din adamının adına ilan edilen bir bayram günü olarak ortaya çıkmıştır. Bu sebeple bazı toplumlarda “Aziz Valentin Günü” olarak bilinir.
AZİZ VALENTINE VE SEVGİLİLER GÜNÜ
Milattan sonra ilk yüzyıllardan beri her yıl şubat ayının14’ünde kutlanan Sevgililer Günü’nün başlangıcı ile ilgili o günden günümüze kadar gelmiş çeşitli efsane ve hikâyeler var.
Bazı kaynaklara göre bu özel günün kutlanma sebebi Hıristiyanlığı seçtiği ve bu inancından vazgeçmediği için öldürülen Romalı Aziz Valentine. 14 Şubat 270 yılında ölen Valentine’nin ölüm günü o günden sonra Sevgililer Günü olarak kutlanmaya başlanmış.
Efsanenin başka bir yönü ise Aziz Valentine’nin İmparator Claudius hükümdarlığı ile aynı dönemde bir tapınakta papaz olarak hizmet vermesi ile ilgili.
İmparator 2. Claudius, Roma’yı kendi katı kuralları ile zalimce yöneten bir hükümdardı. Onun için en büyük problem ordusunda savaşacak asker bulamamaktı. Ona göre bu durumun tek sebebi Romalı erkeklerin aşklarını ve ailelerini bırakmak istememeleriydi. İşte bu yüzden Roma’daki tüm nişan ve evlilikleri kaldırdı. Aziz Valentine de Claudius’un hükümdarlığı zamanında Roma’da yaşayan bir papazdı. Kendisi gibi papaz olan Aziz Marius ile birlikte Claudius’un yasağına rağmen gizlice çiftleri evlendirmeye devam etti. Ancak imparator bu durumu bir süre sonra öğrendi. Aziz Valentine insanları evlendirmeye devam ettiği için tutuklandı ve yaptıklarının cezası olarak sopa ile dövülerek öldürüldü. Milattan sonra 270 yılının 14 Şubat’ı Hıristiyan şehitliğine gömüldü.
Bu olaydan 226 yıl sonra 496’da Papa Gelasius Aziz Valentine’i onurlandırmak için Şubat 14’ü Aziz Valentine Günü olarak belirlemiştir.
SEVGİLİLER GÜNÜ’NÜN İLK KARTI
Yıllar geçtikçe yavaş yavaş Şubat 14 sevgililerin, âşıkların birbirlerine aşk mesajları yolladığı bir gün haline geldi. Bununla pararel olarak Aziz Valentine de bütün sevenlerin koruyucu azizi haline gelip böyle anılmaya başlandı. Sevgililer Günü, 1800’lü yıllardan sonra Amerika’da Esther Howland’ın ilk Sevgililer Günü kartını yollamasından bu yana günümüzde daha çok sayıda insanın kutladığı toplumsal bir olay haline geldi. Bunun doğal sonucu olarak olayın ticari yönü çok gelişti.
DÜNYANIN FARKLI YERLERİNDE SEVGİLİLER GÜNÜ
AMERİKA
Amerika’da sevgililer, birbirine duydukları sevgiyi göstermek için ellerinden gelen her şeyi yaparlar. Amerikalılar, şekerleme, çikolata, kart, çiçek ve takı gibi hediyeler için her sene 18 milyar dolar harcamaktadır. Kutlama kartları en yaygın hediyelerden biridir, üstelik bu sadece sevgililer için geçerli bir hediye de değil. Aile bireyleri, arkadaşlar ve ögrenciler de birbirlerine olan sevgiyi, arkadaşlığı, memnuniyeti anlatan sözlerle dolu kartları bu günde birbirine hediye ederler. Amerika’da en popüler Sevgililer Günü şekerlemesi sanıldığının aksine bir kalpli kutu çikolata değil, üzerinde “Be Mine” (Benim Ol), “Kiss Me” (Beni Öp) yazan küçük şekerlerdir. Komik olan, bir sene içerisinde o kadar çok bu şekerlerden üretiliyor ki, herkese mutlaka bir tane düşmektedir.
GÜNEY KORE VE JAPONYA
Dünyanın bu köşesinde Sevgililer Günü’nde erkekler şımartılmaktadır; kadınlar sevgilerini göstermek için erkek arkadaşlarına, aile üyelerine ve iş arkadaşlarına çikolata alırlar. Ama kadınlar için endişeye gerek yok, bu emeklerinin karşılığını bir ay sonra 14 Mart’ta kutlanan Beyaz Gün’de kek, çikolata ve çiçeklerle almaktadırlar.
İNGİLTERE
İngiltere’de çiftler Sevgililer Günü’nde gerçek anlamda romantik olurlar. Ülkenin her yerinde aşk kuşları, birbirine çiçek, çikolata ve takı hediye ederler. Akşam olduğunda ise çiftler genellikle şehirde romantik bir akşam yemeği yerler ya da evlerinde mum ışığının tadını çıkarırlar. Her koşulda, havada aşk kokusu mutlaka vardır.
FİNLANDİYA
Yalnız seyahat edenler için en ideal ülkelerden biri Finlandiya olabilir. Sevgilin yoksa, burada dışlanmak korkusunu asla yaşamazsın, zira bu büyük gün arkadaşlarla kutlamak içindir. Hatta Finlandiya’da Sevgililer Günü yerine Arkadaşlar Günü denir. Bu günün resmi çiçeği pembe güldür ama arkadaşlar birbirlerinden başka hediye, kart ya da çikolata aldıklarında oldukça mutlu olurlar.
PERU
Ülke genelindeki Karnaval kutlamaları sebebiyle Peruluların çoğu 14 Şubat’ta tatildedir, böylelikle aşk dolu yolculuklarını planlamak için ekstra zamanları vardır. Peru’da gül yerine sevgililer birbirine ülkenin milli çiçeği olan orkide verirler. Ayrıca bu günde, çiftlerin aynı anda “evet” dedikleri toplu düğünler de düzenlenmektedir.
BREZİLYA
Brezilyalılar 14 Şubat’ı atlayarak, 12 Haziran’da evlilik ve çiftleri birleştirmesi ile ünlü olan Aziz Anthony anısına kutlama yapmaktadırlar.
İNSANLIK TARİHİNİN EFSANELERE KONU OLMUŞ EN ÜNLÜ AŞKLARI
Bugün 14 şubat Sevgililer Günü. Gerçek aşkın ne olduğunu yıllardır anlamaya çalışan insanoğlu, bugüne kadar yüzlerce büyük aşk hikayesine şahit olmuş ve genelde trajik sonlanan bu öyküleri konuşarak nesilden nesile aktarmış. İşte edebiyatın ve tarihin yıllardır en çok konuşulan, efsaneleşmiş aşkları;
ROMEO VE JULİET
İngiliz oyun yazarı William Shakespeare’in 1590’larda yazdığı oyun Romeo ve Juliet, en ünlü aşk hikayeleri arasında tartışmasız en üst sıralarda.
Romeo ve Juliet, aileleri birbirine düşman olan ve bu düşmanlığın içinde aşklarını yaşamaya çalışan iki gençtir. Aşklarını yaşayamayan ve kavuşmaları imkansız olan sevgililerden Juliet, başka biriyle evlendirileceği günün hemen öncesinde bir rahipten yardım alarak kendisini bir kaç saatliğine ölmüş gibi gösterecek olan bir zehir içer. Planını Romeo’ya iletmesi gereken haberci görevini yapmaz ve Romeo Juliet’in ölüm haberini alarak Juliet’in cansız sandığı bedeninin yanında kendisini öldürür. Juliet uyandığında Romeo’nun ölmüş olduğunu görerek zehir içer ve intihar eder. İki gencin bu trajik sonu aileleri arasındaki düşmanlığı sona erdirir.
ŞAH CİHAN VE MÜMTAZ MAHAL
Bu iki aşığın isimleri batı dünyasında pek bilinmese de, aşklarının sembolü olan Tac Mahal tüm dünyada büyük bir üne sahip.
Babür imparatoru Şah Cihan ve karısı Mümtaz Mahal, birbirine aşkla bağlı bir çifttir. Mümtaz Mahal, 14. Çocuğunun doğumunda meydana gelen bir problemden dolayı hayata gözlerini yumunca, Şah Cihan hem duygusal hem de fiziksel açıdan kendisine zarar veren bir yas dönemine girer. Bu dönemde hem karısının ölümünden kaynaklanan acısını azaltmak hem de anısını yaşatmak için, döneminin en büyük ve görkemli yapısı olan Tac Mahal’i yaptırır ve karısını buraya defneder. Tac Mahal’in tamamlanmasından kısa bir süre sonra en büyük oğlundan kaptığı bir hastalık nedeniyle Şah Cihan da hayata gözlerini yumar ve çok sevdiği karısı Mümtaz Mahal’in yanına defnedilir.
KLEOPATRA VE MARK ANTONY
Mısır kraliçesi Kleopatra ve Mark Antony’nin öyküsü de, tarihteki trajik sonlanan aşklardan biri. Julius Ceasar’in ölümünden sonra onun katillerine karşı Mark Antony, Oktaviyus Caesar ve Aemilius Lepidus üçlüsü değişik bölgelerden Roma’yı idare etmektedir. Doğu bölgesi idarecisi olan Mark Antony Mısır Kraliçesi Kleopatra’ya aşık olur ve tüm sorumluluklarını bırakıp kendisini bu aşkın büyüsüne kaptırır. Oktaviyus Caesar’ın Mısır’a girmesinden ve Kleopatra’ya karşı zafer kazanmasından sonra, başka bir yerde savaşta olan Antony, Kleopatra’nın öldürüldüğü haberini alır ve kendisini öldürmek ister. Hançerle kendisini öldürmeye çalışırken derin yaralar alan Antony, bu sırada Kleopatra’nın yaşıyor olduğunu öğrenir ve Kleopatra’nın yanına gitmek istediğini söyler. Antony, Kleopatra’nın kollarında can verir. Buna dayanamayan Kleopatra da kendisini zehirli bir yılana ısırtarak hayatına son verir. Kleopatra ve Antony’nin yan yana gömüldüğü varsayılıyor ancak nerede gömülü oldukları hala bir sır.
PARİS VE HELEN
Yunan mitolojisine göre Paris ve Helen’in aşkı Truva’nın düşüşüne neden olmuştur. Hikaye Truva prensi Paris’in 3 tanrıça arasından –Hera, Athena ve Afrodit- en adil olanının hangisi olduğuna karar vermesi istendiğinde başlıyor. Paris bu karar aşamasının sonunda Afrodit’I seçiyor çünkü Afrodit Paris’e, kendisini seçmesi durumunda dünyanın en güzel kadınını sunacağının sözünü veriyor. Dünyanın en güzel kadını olarak bahsedilen kadın, Kral Menelaus ile evli olan Sparta’lı Helen. Bir kaç yıl sonra Paris Helen’i almak üzere Sparta’ya gidiyor ve bu durum Truva Savaşı’nın başlamasına neden oluyor. Savaş sonunda Paris ölümcül yaralar alıyor, Helen ise Sparta’ya, kocasının yanına geri gidiyor.
LEYLA İLE MECNUN
İran’dan çıkan bir efsane olan Leyla ile Mecnun da tıpkı diğerleri gibi imkansız bir aşkın öyküsü. Hikayeye göre Leyla ve Mecnun çok küçük yaşta birbirlerine aşık olurlar. Birbirlerine gösterdikleri ilgi fark edilince, iki genç statü farkından dolayı birbirlerinden uzaklaştırılırlar ve görüşmeleri engellenir. Mecnun, Leyla’nın aşkı yüzünden kendisini çöllere vurur ve aklını yitirir. Adının Mecnun olması da bu akıl kaybından dolayıdır. Mecnun daha sonra çölde bir bedeviyle arkadaşlık kurar. Bedevi ona dua etmesi karşılığında Leyla ile kavuşacağı sözünü verir. Bu sırada Leyla’nın kavimi bir savaş sonrasında bozguna uğramıştır. Fakat Leyla’nın babası bu sefer de Mecnun’un akıl sağlığını yitirmesini öne sürerek evlenmelerine izin vermez ve Leyla’yı başka bir adamla evlendirir.
ÖZEL GÜNLER ARASINDA EN FAZLA HARCAMA “SEVGİLİLER GÜNÜ”NDE YAPILIYOR
Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, esnaf ve sanatkarın 14 Şubat Sevgililer Günü’ne hazır olduğunu belirterek, bu günde yapılacak alışverişlerden 8-9 milyar liralık ciro beklediklerini bildirdi.
Palandöken, yazılı açıklamasında, özel günler arasında en fazla harcamanın Sevgililer Günü’nde yapıldığını kaydetti.
Kuyumcudan çiçekçiye, pastacıdan tuhafiyeciye kadar tüm esnaf ve sanatkarın Sevgililer Günü’ne hazır olduğunun altını çizen Palandöken, “Bu günde yapılacak alışverişlerden 8-9 milyar lira ciro bekliyoruz. Bu esnafa can suyu olacak.” değerlendirmesinde bulundu.
Palandöken, konfeksiyondan kozmetiğe, elektronikten küçük ev aletlerine kadar tüm perakende sektörünün satışlarının ortalama yüzde 30 artacağını vurgulayarak, esnaf ve sanatkarın Sevgililer Günü’nü beklediğini belirtti.
SONUÇ
Ahh romantizm! Mum ışığı, çiçekler ve kalpli çikolatalar kadar kalbi titreten başka ne olabilir ki?
Sevgiliyi mutlu etmenin yolu pahalı ve sıra dışı hediyeler değil, maneviyatı güçlü ve kişiye özel hediyelerdir. Sevgiliye alınan bir gül bile onu mutlu edecektir.
Herkese harika bir Sevgililer Günü diliyorum.
Recep YILDIZ
Em.Top.Kur.Alb.
TESUD Tekirdağ Şube Başkanı